Władza rodzicielska

Konieczność orzeczenia o władzy rodzicielskiej może zaistnieć w trakcie trwania małżeństwa, jak również w wyroku orzekającym rozwód, a także w przypadku, gdy rodzice dziecka nie sformalizowali związku lub nie pozostają ze sobą w związku partnerskim. Ograniczenie władzy rodzicielskiej Orzeczenie Sądu opiekuńczego o ograniczeniu jednemu z rodziców jego władzy rodzicielskiej może okazać się konieczne w sytuacji, gdy rodzice dziecka  żyją w rozłączeniu. Pamiętać jednak trzeba, że samo pozostawanie w rozłączeniu przez rodziców nie wystarcza do ograniczenia władzy rodzicielskiej. Rodzicom dziecka nawet żyjącym w rozłączeniu może bowiem przysługiwać pełna władza rodzicielska. Problem pojawia się zaś w sytuacji, gdy pomiędzy rodzicami żyjącymi w rozłączeniu istnieje spór  co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej nad ich dzieckiem. Dla takich rodziców sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób wykonywania władzy rodzicielskiej. Brak jest zatem obowiązku orzeczenia przez sąd opiekuńczy o władzy rodzicielskiej automatycznie, w każdym przypadku, gdy dzieci są wychowywane przez rodziców pozostających w rozłączeniu. Orzeczenie takie jest zaś konieczne, jeżeli doszło do naruszenia dobra dziecka lub istnieje wysokie prawdopodobieństwo naruszenia dobra dziecka w przyszłości. Sąd posiada następujące uprawnienia:

• Może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę drugiego do określonych obowiązków i uprawnień np.:. wybór szkoły, sposobu leczenia, sposobu spędzania wakacji itp.

• pozostawić władzę obojgu rodzicom pod warunkiem przedstawienia porozumienia o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem, jeżeli ponadto istnieje pozytywna prognoza co do współdziałania rodziców w sprawach dotyczących dziecka.

Pozostawienie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom jest możliwe, jeżeli przedstawią oni porozumienie co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymania kontaktów oraz jeżeli istnieje pozytywna prognoza co do współdziałania w przyszłości w sprawach dziecka. Porozumienie to, zarówno w pierwszym, jak i w drugim przypadku, podlega ocenie pod kątem zgodności z dobrem dziecka. Zawieszenie władzy rodzicielskiej Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenie. Skutkiem zawieszenia władzy rodzicielskiej jest niemożność jej wykonywania przez rodzica. Poprzez przemijającą przeszkodę należy rozumieć taką przeszkodę, która zazwyczaj ustaje, ale zaistniała ona w czasie trwania władzy rodzicielskiej. Jeżeli okazałoby się, że przeszkoda ta ustanie dopiero po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności, może okazać się koniecznym orzeczenie o pozbawieniu a nie zawieszeniu władzy rodzicielskiej np. rodzic trafia do więzienia, a kara pozbawienia wolności skończy się już po ukończeniu przez dziecko 18 lat. Do przyczyn zawieszenia władzy rodzicielskiej należeć mogą następujące okoliczności: wyjazd rodzica (rodziców) na dłuższy pobyt za granicę, choroba rodzica, pobyt w szpitalu. Sąd ocenia wówczas, czy zawieszenie władzy rodzicielskiej w tych konkretnych okolicznościach jest zgodne z dobrem dziecka. Pozbawienie władzy rodzicielskiej Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest rozwiązaniem prawnym najdalej ingerującym we władzę rodzicielską. Za każdym razem Sąd musi ocenić, czy istnieją przesłanki pozbawienia jednego lub oboje rodziców władzy rodzicielskiej i czy jest ono zgodne z dobrem dziecka. Do przesłanek pozbawienia władzy rodzicielskiej należą:

• trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej np.: stały brak zainteresowania losami dziecka, brak utrzymywania jakichkolwiek kontaktów;

• nadużycie władzy rodzicielskiej np.: nadużywanie alkoholu przez rodziców, ich rozwiązły tryb życia, znęcanie się psychiczne lub fizyczne nad dzieckiem

• rażące zaniedbanie obowiązków rodziców względem dziecka np.: porzucenie małoletniego dziecka

• nieustanie przyczyn umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej mimo udzielonej rodzicom pomocy, w szczególności trwałe nieinteresowanie się dzieckiem.

Należy pamiętać, iż pozbawienie władzy rodzicielskiej nie musi zostać orzeczone na zawsze. W razie ustania przyczyny, która stanowiła podstawę pozbawienia władzy rodzicielskiej władza ta może zostać przez Sąd przywrócona. Istotny jest również fakt, iż rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej nie tracą prawa do kontaktów z dzieckiem. Kontaktów z dzieckiem sąd może zakazać jedynie w sytuacji, w której kontakt ten zagraża życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu lub wpływa demoralizująco na dziecko. Jeśli potrzebujecie Państwo pomocy w sprawie dotyczącej wykonywania władzy rodzicielskiej nad dziećmi zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.